Dostęp do najnowszych technologii i mediów, w tym niezawodnego i szybkiego łącza internetowego to dziś dla wielu ludzi podstawowy czynnik decydujący o kupnie danej działki czy domu. Konieczność samodzielnego zapewnienia sobie dostępu do sieci jest dziś raczej mało popularna – właściciele domków oczekują, że to deweloperzy zagwarantują im sieć, do której będzie można się podłączyć. W przypadku bloków mieszkalnych sprawa wydaje się prosta – skrzynki sieciowe doprowadzane są do klatek, a infrastruktura przyłączenia poszczególnych mieszkań jest już kwestią indywidualną. Jak jednak wygląda sprawa domków jednorodzinnych. Jakie rozwiązania światłowodowe, bo to one są dziś standardem telekomunikacyjnym, są dziś stosowane w tego typu zabudowie?
FTTH i architektura „ostatniej mili”
W obrębie osiedli domków jednorodzinnych stosuje się dziś dwa rozwiązania światłowodowe umożliwiające podłączenie abonentów do sieci światłowodowej: P2P, czyli z angielskiego point-to-point, oraz P2MP, czyli point-to-multipoint. Ideą tej pierwszej jest przekazywanie sygnału z punktu do punktu, co w praktyce oznacza dostarczenie abonentowi pary włókien i tym samym indywidualnej linii światłowodowej o niemalże nielimitowanych możliwościach transferowych. Choć za standard dla P2P uznaje się dziś systemy transmisyjne osiągające 100 Mb/s, nowoczesne rozwiązania z powodzeniem umożliwiają transfer na poziomie 1Gb/s dla indywidualnego abonenta. Warto jednak zaznaczyć w tym miejscu, że architektura taka jest dość kosztowna, gdyż wymaga zbudowania kabli łączących osiedle domków z centralą w ilości odpowiadającej liczbie abonentów.
Drugim ze wspomnianych rozwiązań jest architektura P2MP, czyli model w którym sygnał przekazuje się od punktu (centrali), do multipunktu. Tu do transferu danych wykorzystuje się systemy pozwalające na transmisję współdzieloną, gdzie jedno włókno umożliwia dostęp do sieci wielu użytkownikom jednocześnie. Najbardziej popularnym standardem w tym wariancie architektury jest standard transmisyjny GPON, pozwalający uzyskać przepływowość 2,5 Gb/s na pojedynczym światłowodzie dostarczanym na osiedle. Pasmo to jest następnie dzielone za pomocą splittera optycznego o odpowiednim współczynniku (1×16, 1×32 lub 1×64), zależnym od ilości domów, do których sygnał ma zostać doprowadzony. Co oczywiste, podział taki nie gwarantuje dostępu poszczególnego abonenta do pełnych możliwości sieci – im większy podział, tym mniejsze pasmo przypadające na jednego użytkownika. Niemniej jednak architekturę tą opracowuje się w taki sposób, by na jednego użytkownika nie przypadało mniej niż kilkadziesiąt, a docelowo 100 Mb/s transferu.
W powietrzu i pod ziemią
Budowa sieci światłowodowej dla osiedli domków jednorodzinnych stanowi często znacznie większy problem, niż w przypadku sieci miejskich. W tych drugich operatorzy wykorzystują zwykle istniejące już tunele i szafy, nie wymagając tym samym dużych prac remontowych w celu położenia sieci światłowodowej. Na osiedlach, szczególnie tych nie budowanych od podstaw technologia może wyglądać zupełnie inaczej. Tu stosuje się zwykle dwa sposoby – technikę doziemną lub podwieszaną. Każda z nich ma oczywiście swoje zalety, jak i ograniczenia, a wybór odpowiedniej jest często dla osiedli kwestią bardzo sporną.
Metoda układania w ziemi rur z włóknami światłowodowymi charakteryzuje się oczywiście znacznie wyższą trwałością i bezpieczeństwem, niż technika podwieszana, gdzie kable znajdują się swobodnie w powietrzu. Kable umieszczone w ziemi nie są narażone na różnego rodzaju naprężenia, oddziaływania mechaniczne czy wreszcie czynniki klimatyczne mogące znacząco wpływać na jakość i wytrzymałość sieci. Najbardziej rozpowszechnioną tu techniką jest tzw. mikrokanalizacja, która jest znacznie łatwiejsza w ułożeniu i eksploatacji niż rury standardowe, dzięki czemu konieczność dużych wykopów jest ponownie ograniczana do minimum. Niestety, same roboty są wciąż pracochłonne i wymagają zgody całego osiedla, co w wielu przypadkach stanowi duży problem.
To właśnie kwestia skomplikowania infrastruktury podziemnej sprawiła, że technika podwieszana jest preferowana jako alternatywa dla rozwiązań standardowych. Tu wykorzystuje się najczęściej istniejące już słupy energetyczne lub stare słupy telefoniczne, zabezpieczając kable na odpowiedniej wysokości i umożliwiając ich pociągnięcie w przekroju całego osiedla. Niestety, kable światłowodowe są w takim ustawieniu bardziej podatne na warunki atmosferyczne, mogą zdecydowanie zaburzać estetykę całego osiedla i przede wszystkim stanowić łatwy łup dla wandali, którzy nie będą mieli tu problemu z odcięciem całego osiedla od ich źródła internetowego.
